Marine Nationale | GM Boardgames – miniature wargaming

Table of Contents

Informacje ogólne

Instrukcja malowania okrętów francuskich znajduje się tutaj: LINK.

Na tej stronie znajdują się tylko podstawowe informacje o modelach i okrętach, wraz ze schematem malowania, który należy zastosować (jak wygląda dany schemat pokazuje instrukcja na podlinkowanej stronie).

Flota francuska na przełomie XIX i XX wieku przechodziła serię wielkich zmian. Nie chodziło tutaj tylko o zmiany technologiczne i wyścig o coraz nowocześniejsze jednostki, który dotyczył flot wojennych większości morskich potęg, ale również bardzo mocne zmiany koncepcyjne, które wyznaczały flocie zadania, a co za tym idzie, określały też, jakie okręty należy budować. Głównym czynnikiem była tutaj tzw. Jeune École, czyli Młoda Szkoła, która zaczęła dominować we francuskiej doktrynie morskiej po klęsce w wojnie z Prusami w latach 1870 – 1871. Zakładała ona, że nastąpi zmierzch pancernika, który zostanie wyparty przez chmary torpedowców. Uzupełnieniem działań małych okrętów torpedowych miały być krążowniki, których jednym z głównych działań miało być atakowanie nieprzyjacielskiej żeglugi na morskich szlakach handlowych. Stąd też (a także na skutek ograniczeń budżetowych) francuskie pancerniki, budowane w latach 80 tych, 90 tych XIX wieku, czy nawet na przełomie wieków, miały ograniczoną wyporność, co oznaczało, że ich konstruktorzy musieli podjąć wiele wyzwań, aby zapewnić im odpowiednią ochronę, siłę ognia i prędkość, przy ograniczonej wyporności. Dlatego wiele francuskich okrętów zyskało w tej epoce tak bardzo charakterystyczny zawał burtowy (tumblehome).

Na początku XX wieku koncepcja Młodej Szkoły została ostatecznie odrzucona, ale jej wpływ (w tym także wynikłe w wyniku jej stosowania zaniedbania) był widoczny jeszcze przez długi czas. Stąd też flota francuska, którą otrzymają gracze jest tak bardzo zróżnicowana. Znajdą się tam najnowsze pancerniki, które były porównywalne z najlepszymi brytyjskimi, ale również starsze jednostki, o znacznie mniejszej wyporności. Krążowniki pancerne będą zazwyczaj bardzo duże, a mniejsze dosyć wolne. Będzie też spory wybór jednostek torpedowych o różnej jakości i ciekawych charakterystykach. Generalnie okręty te będą dobrze uzbrojone i przyzwoicie opancerzone, chociaż często – zwłaszcza w przypadku pancerników – mniejsze niż ich oponenci. Z pewnością jednak będą to najpiękniejsze modele na bitewnym stole!

Vive la France!

Epoka VI – predrednoty

GMT-FRA-002 Suffren battleship

Klasa: 1
Długość podstawki: 14 cm.
Każdy zestaw posiada podstawki pod model.
Schemat kolorów: Francuski (kadłub czarny, nadbudówki, kominy i maszty “Toile Mouillée”, co odpowiada Vallejo 72.098 Elfic Flesh, lub Vallejo 70.819 Iraqi Sand. Pokłady Vallejo 72.032 Bone White lub jaśniejszy, np. AK 11114 Deck Tan). Łodzie białe (burty), góra łodzi w kolorze drewna.
Liczba jednostek w opakowaniu: 1.
Liczba jednostek na podstawce: 1.
Liczba kart w zestawie: 1
Każda karta posiada koszulkę ochronną.

Suffren był francuskim pancernikiem, wcielonym do służby w 1904 roku. Okręt miał wyporność około 12 500 ton i rozwijał prędkość 17 węzłów. Gdy pancerniki typu Charlemagne były jeszcze w budowie, francuski minister marynarki naciskał na rozpoczęcie kolejnych projektów – w efekcie powstał właśnie Suffren.

Główne uzbrojenie obejmowało cztery działa kal. 305 mm w dwóch wieżach podwójnych, a także dziesięć dział kal. 164,7 mm, osiem dział kal. 100 mm i liczne szybkostrzelne działa kal. 47 mm.

Jednym z bardziej niezwykłych wydarzeń w jego karierze była próba wytrzymałości pancerza wieży artyleryjskiej. Do jej wnętrza wprowadzono stado owiec, po czym pancernik Masséna, zakotwiczony zaledwie 100 metrów dalej, oddał kilka strzałów do płyty pancernej. Choć pojawiły się pęknięcia, pancerz wytrzymał, a owce wyszły bez szwanku. Jeden z odłamków minął o kilka metrów samego ministra marynarki, obserwującego próbę!

Suffren brał udział w I wojnie światowej, m.in. w kampanii dardanelskiej. W 1916 roku został zatopiony przez okręt podwodny.

W grze Suffren będzie bardzo wartościowym pancernikiem – dobrze opancerzonym, silnie uzbrojonym (aż 18 dział średniego kalibru!) i tylko nieznacznie wolniejszym od większości pozostałych okrętów tej klasy. A jak to często bywa w przypadku francuskich jednostek – był także wyjątkowo pięknym okrętem.

Schemat umieszczania łodzi i uzbrojenia.

Okręt z umieszczonymi wszystkimi elementami.

GMT-FRA-003 Massena battleship

Klasa: 1
Długość podstawki: 12 cm.
Każdy zestaw posiada podstawki pod model.
Schemat kolorów: Francuski (kadłub czarny, nadbudówki, kominy i maszty “Toile Mouillée”, co odpowiada Vallejo 72.098 Elfic Flesh, lub Vallejo 70.819 Iraqi Sand. Pokłady Vallejo 72.032 Bone White lub jaśniejszy, np. AK 11114 Deck Tan). Łodzie białe (burty), góra łodzi w kolorze drewna. Opcjonalnie francuski kolonialny – wtedy kadłub biały, reszta bez zmian.
Liczba jednostek w opakowaniu: 1.
Liczba jednostek na podstawce: 1.
Liczba kart w zestawie: 1
Każda karta posiada koszulkę ochronną.

Masséna, nazwany na cześć marszałka Francji André Massény, był pancernikiem francuskiej marynarki, zbudowanym w stoczni Ateliers et Chantiers de la Loire i wcielonym do służby w 1898 roku. Należał do grupy pięciu pancerników o podobnej konstrukcji (obok Charles Martel, Jauréguiberry, Bouvet i Carnot), zamówionych w odpowiedzi na brytyjską klasę Royal Sovereign.

Masséna miał wyporność 11 735 ton i długość 112 metrów. Główne uzbrojenie składało się z dwóch dział kal. 305 mm (12 cali) oraz dwóch dział kal. 274 mm (10,8 cala) w pojedynczych wieżach, po jednej na każdej burcie, w części śródokręcia. Uzbrojenie dodatkowe obejmowało osiem dział kal. 138,6 mm, osiem dział kal. 100 mm oraz dwadzieścia dział małego kalibru.

W 1900 roku Masséna wziął udział w ważnych manewrach, podczas których część francuskiej floty symulowała blokadę Brestu, a następnie atak na Cherbourg.
W 1903 roku przeniesiono go do Eskadry Śródziemnomorskiej i przeniesiono do rezerwy, choć na czas dużych manewrów został czasowo reaktywowany.

Podczas I wojny światowej, pod koniec 1915 roku, wysłużony pancernik został samozatopiony jako falochron podczas ewakuacji sił Ententy z Gallipoli.

Choć jego parametry odbiegały od najnowocześniejszych pancerników, potężne uzbrojenie czyniło Massénę groźnym przeciwnikiem w grze.

GMT-FRA-004 Jeanne D`Arc armoured cruiser

Klasa: 2
Długość podstawki: 14 cm.
Każdy zestaw posiada podstawki pod model.
Schemat kolorów: Francuski (kadłub czarny, nadbudówki, kominy i maszty “Toile Mouillée”, co odpowiada Vallejo 72.098 Elfic Flesh, lub Vallejo 70.819 Iraqi Sand. Pokłady Vallejo 72.032 Bone White lub jaśniejszy, np. AK 11114 Deck Tan). Łodzie białe (burty), góra łodzi w kolorze drewna.
Liczba jednostek w opakowaniu: 1.
Liczba jednostek na podstawce: 1.
Liczba kart w zestawie: 1
Każda karta posiada koszulkę ochronną.

Jeanne d’Arc był francuskim krążownikiem pancernym, wcielonym do służby w 1903 roku. Okręt miał wyporność około 11 300 ton i osiągał prędkość ok. 21 węzłów. Został zaprojektowany do działań dalekiego zasięgu, z dość solidnym opancerzeniem – pas burtowy miał grubość 150 mm.

Główne uzbrojenie stanowiły dwa działa kal. 194 mm oraz czternaście dział kal. 138,6 mm. Dodatkowo okręt miał kilka szybkostrzelnych dział kal. 47 mm oraz dwie wyrzutnie torped kal. 450 mm.

Służył głównie w Eskadrze Północnej, a później na Morzu Śródziemnym, uczestnicząc w manewrach floty, których celem było sprawdzanie francuskiej strategii morskiej oraz współdziałania krążowników pancernych z pancernikami. Krążownik odbył również kilka dalekich rejsów szkolnych, odwiedzając porty w Afryce Północnej, na Karaibach i w Ameryce Południowej, demonstrując francuską obecność za granicą. W 1905 roku odegrał ważną rolę w wizytach dyplomatycznych we wspomnianych krajach Ameryki Południowej, ukazując zarówno siłę, jak i postęp technologiczny Francji. Został wycofany w 1928 roku, a złomowany w 1934 roku.

W grze Jeanne d’Arc jest jednym z najpotężniejszych krążowników pancernych. Choć istnieją jednostki z silniejszym opancerzeniem, cięższym uzbrojeniem czy większą wytrzymałością, Jeanne d’Arc doskonale łączy wszystkie trzy cechy, czyniąc go wyjątkowo niebezpiecznym przeciwnikiem.

GMT-FRA-005 D’Entrecasteaux protected cruiser

Klasa: 2
Długość podstawki: 12 cm.
Każdy zestaw posiada podstawki pod model.
Schemat kolorów: Francuski (kadłub czarny, nadbudówki, kominy i maszty “Toile Mouillée”, co odpowiada Vallejo 72.098 Elfic Flesh, lub Vallejo 70.819 Iraqi Sand. Pokłady Vallejo 72.032 Bone White lub jaśniejszy, np. AK 11114 Deck Tan). Łodzie białe (burty), góra łodzi w kolorze drewna. Opcjonalnie francuski kolonialny – wtedy kadłub biały, reszta bez zmian.
Liczba jednostek w opakowaniu: 1.
Liczba jednostek na podstawce: 1.
Liczba kart w zestawie: 1
Każda karta posiada koszulkę ochronną.

W połowie lat 90. XIX wieku we francuskiej marynarce ścierały się dwie koncepcje rozwoju floty. Jedna – bardziej tradycyjna – opowiadała się za budową małych krążowników rozpoznawczych i dużych krążowników pancernych. Druga – związana ze szkołą „Jeune École” (Młoda Szkoła) – postulowała tworzenie dużych, szybkich, opancerzonych krążowników pancernopokładowych, które miały służyć jako rajdery bądź liderzy flotylli w koloniach. Budowa D’Entrecasteaux była wynikiem tymczasowej przewagi tej drugiej koncepcji.

Okręt zbudowała stocznia Société Nouvelle des Forges et Chantiers de la Méditerranée. Wszedł do służby w 1899 roku (pięć lat po wodowaniu). Jego wyporność wynosiła niemal 8000 ton, a prędkość maksymalna około 19 węzłów.
Uzbrojenie składało się z dwóch dział kal. 240 mm (żaden inny francuski krążownik tej epoki nie miał tak dużych dział), 12 dział 138 mm, 12 dział 47 mm, 6 dział 37 mm oraz czterech wyrzutni torped.

Po wejściu do służby stał się okrętem flagowym francuskiej floty stacjonującej w Indochinach. Wziął udział w tłumieniu powstania bokserów, a następnie służył w czasie I wojny światowej. Po wojnie, w 1927 roku, został sprzedany Polsce, gdzie najpierw przemianowano go na hulk szkolny ORP „Król Władysław IV”, a później na ORP „Bałtyk”. Pozostaje największym okrętem w historii polskiej marynarki wojennej.

GMT-FRA-006 Friant protected cruiser

Klasa: 3
Długość podstawki: 10 cm.
Każdy zestaw posiada podstawki pod model.
Schemat kolorów: Francuski (kadłub czarny, nadbudówki, kominy i maszty “Toile Mouillée”, co odpowiada Vallejo 72.098 Elfic Flesh, lub Vallejo 70.819 Iraqi Sand. Pokłady Vallejo 72.032 Bone White lub jaśniejszy, np. AK 11114 Deck Tan). Łodzie białe (burty), góra łodzi w kolorze drewna. Opcjonalnie francuski kolonialny – wtedy kadłub biały, reszta bez zmian.
Liczba jednostek w opakowaniu: 1.
Liczba jednostek na podstawce: 1.
Liczba kart w zestawie: 1
Każda karta posiada koszulkę ochronną.

Trzy krążowniki typu Friant zbudowano w pierwszej połowie lat 90. XIX wieku. Manewry morskie prowadzone w tym czasie jasno pokazały, że Francji brakuje nowoczesnych krążowników zdolnych pełnić rolę zwiadowców floty. To doprowadziło do powstania typu Friant.

Jednostki te miały wyporność nieco ponad 3700 ton, długość nieco poniżej 100 metrów i mogły osiągać prędkość około 18 węzłów – przyzwoitą w połowie lat 90., choć nie przełomową.
Ich uzbrojenie obejmowało 6 dział kal. 164 mm, 4 działa kal. 100 mm, 8 dział kal. 47 mm, 3 działa kal. 37 mm oraz dwie wyrzutnie torped.

Trzy okręty tego typu rozdzielono pomiędzy Eskadrę Północną i Flotę Śródziemnomorską, ale w 1900 roku wszystkie wysłano do Chin, by uczestniczyły w tłumieniu powstania bokserów. Dwa z nich brały udział w I wojnie światowej, choć pełniły już rolę pomocniczą.

Te okręty mają piękną, klasyczną francuską sylwetkę, z charakterystycznym mocnym przewężeniem burt i wyraźnym taranem. Mimo stosunkowo skromnej prędkości jak na swoją klasę, były przydatne w wielu rolach pomocniczych: zwalczania niszczycieli, kanonierek, kontroli boi, stref, a także ostrzału portów. Sześć dział kal. 164 mm czyniło je groźnymi przeciwnikami dla każdego okrętu w ich zasięgu ognia.

GMT-FRA-007 D`Iberville-class torpedo gunboat

Klasa: 4
Długość podstawki: 10 cm.
Każdy zestaw posiada podstawki pod model.
Schemat kolorów: Francuski (kadłub czarny, nadbudówki, kominy i maszty “Toile Mouillée”, co odpowiada Vallejo 72.098 Elfic Flesh, lub Vallejo 70.819 Iraqi Sand. Pokłady Vallejo 72.032 Bone White lub jaśniejszy, np. AK 11114 Deck Tan). Łodzie białe (burty), góra łodzi w kolorze drewna.
Liczba jednostek w opakowaniu: 2.
Liczba jednostek na podstawce: 1.
Liczba kart w zestawie: 2.
Każda karta posiada koszulkę ochronną.

Krążowniki torpedowe typu D’Iberville zostały zbudowane w pierwszej połowie lat 90. XIX wieku. Pierwszy okręt serii otrzymał imię na cześć odkrywcy Pierre’a Le Moyne d’Iberville. Okręty te miały wyporność około 950 ton i długość 80 metrów. Zaprojektowano je z myślą o szybkości i zwrotności – maszyny parowe potrójnego rozprężania pozwalały osiągać 21 węzłów, co czyniło je jednymi z najszybszych jednostek francuskiej marynarki w tym czasie.

Uzbrojenie okrętu wiodącego obejmowało jedno działo kal. 100 mm, trzy działa kal. 65 mm, siedem dział kal. 47 mm oraz sześć wyrzutni torped kal. 450 mm. Takie połączenie uzbrojenia pozwalało D’Iberville atakować zarówno duże okręty, jak i torpedowce, a prędkość umożliwiała szybkie rozpoznanie i działania rajderskie.

D’Iberville służył głównie na Morzu Śródziemnym i wzdłuż wybrzeży Atlantyku. Brał udział w licznych ćwiczeniach i manewrach marynarki, przyczyniając się do rozwoju taktyki krążowników torpedowych. Jego projekt i osiągi miały wpływ na kolejne klasy francuskich lekkich okrętów.

W grze D’Iberville reprezentuje szybki, lekko opancerzony okręt, zdolny do niszczących ataków torpedowych oraz ochrony większych jednostek przed małymi, agresywnymi okrętami przeciwnika.

GMT-FRA-008 Framée-class destroyer

Klasa: 4
Długość podstawki: 8 cm.
Każdy zestaw posiada podstawki pod model.
Schemat kolorów: Francuski (kadłub czarny, nadbudówki, kominy i maszty “Toile Mouillée”, co odpowiada Vallejo 72.098 Elfic Flesh, lub Vallejo 70.819 Iraqi Sand. Pokłady Vallejo 72.032 Bone White lub jaśniejszy, np. AK 11114 Deck Tan). Łodzie białe (burty), góra łodzi w kolorze drewna LUB cały szary (Vallejo dark sea grey 70.991).
Liczba jednostek w opakowaniu: 4.
Liczba jednostek na podstawce: 2.
Liczba kart w zestawie: 2
Każda karta posiada koszulkę ochronną.

Typ Framée obejmował cztery wczesne francuskie niszczyciele ukończone w latach 1900–1901. Każdy miał długość ok. 58 metrów, wyporność 319 ton i osiągał prędkość 26 węzłów. Uzbrojenie składało się z jednego działa kal. 65 mm, sześciu dział kal. 47 mm i dwóch wyrzutni torped kal. 381 mm.

Niszczyciele te służyły głównie do zadań zwalczania torpedowców i były częścią początków francuskiego programu niszczycieli. Framée zatonął w 1900 roku po zderzeniu z pancernikiem „Brennus”, co spowodowało duże straty w ludziach. Pozostałe jednostki służyły podczas I wojny światowej, ale wkrótce po niej zostały utracone bądź zezłomowane.

W grze niszczyciele typu Framée będą niezwykle przydatnymi jednostkami. Ich silne uzbrojenie torpedowe stanowi zagrożenie nawet dla największych okrętów, a działa małego kalibru pozwolą łatwo radzić sobie z torpedowcami przeciwnika. Choć nie są to najszybsze niszczyciele, ich prędkość w pełni wystarcza do realizacji powierzonych im zadań.

GMT-FRA-009 Mistral-class torpedo boat

Klasa: 4
Długość podstawki: 6 cm.
Każdy zestaw posiada podstawki pod model.
Schemat kolorów: Francuski (kadłub czarny, nadbudówki, kominy i maszty “Toile Mouillée”, co odpowiada Vallejo 72.098 Elfic Flesh, lub Vallejo 70.819 Iraqi Sand. Pokłady Vallejo 72.032 Bone White lub jaśniejszy, np. AK 11114 Deck Tan). Łodzie białe (burty), góra łodzi w kolorze drewna LUB cały szary (Vallejo dark sea grey 70.991).
Liczba jednostek w opakowaniu: 4.
Liczba jednostek na podstawce: 2.
Liczba kart w zestawie: 2.
Każda karta posiada koszulkę ochronną.

Typ Mistral obejmował sześć francuskich torpedowców, wszystkie zwodowane w 1901 roku w stoczniach Normand, Graville i Loire. Oparte na wcześniejszym typie Cyclone, były pierwszymi francuskimi torpedowcami wyposażonymi w prawdziwy pancerz przeciwodłamkowy. Niklowo-stalowe pudło pancerne o grubości 25 mm chroniło siłownię, a dodatkowa pokładówka 9 mm wzmacniała ochronę. Dodanie pancerza zwiększyło wyporność o 18 ton i nieco obniżyło prędkość (do 26 węzłów).

Torpedowce typu Mistral miały długość 47 metrów, szerokość 5,15 metra i zanurzenie 1,6 metra. Wyporność standardowa wynosiła 113 ton, a załoga liczyła 30 ludzi. Uzbrojenie obejmowało dwie wyrzutnie torped kal. 15 cali oraz dwa działa szybkostrzelne kal. 47 mm.

Wszystkie sześć jednostek aktywnie służyło podczas I wojny światowej, wykonując zadania patrolowe, eskortowe i ataki torpedowe. Zostały wycofane i złomowane w latach 1924–1928.

Małe, szybkie, dobrze opancerzone i silnie uzbrojone w torpedy – torpedowce typu Mistral to doskonały wybór dla graczy, którzy lubią przeprowadzać liczne ataki torpedowe.

GMT-FRA-010 République-class battleship

Typ République obejmował dwa pancerniki przeddrednoty zbudowane dla francuskiej marynarki na początku XX wieku. Ich konstrukcja była wyraźnym sygnałem odejścia Francji od koncepcji „Jeune École” i od budowy mniejszych pancerników o wyporności nieprzekraczającej 12 000 ton. République i Patrie miały wyporność 14 870 ton, długość 135 metrów, szerokość 24,25 metra i zanurzenie 8,2 metra. Trzy maszyny potrójnego rozprężania i 24 kotły Niclausse pozwalały osiągnąć 19 węzłów. Załoga liczyła około 750 ludzi.

Główne uzbrojenie obejmowało cztery działa kal. 305 mm w dwóch wieżach podwójnych, wspierane przez osiemnaście dział kal. 164 mm, dwanaście dział kal. 65 mm i sześć dział kal. 47 mm do obrony bliskiej. Opancerzenie sięgało 280 mm na pasie burtowym i 360 mm na wieżach artylerii głównej.

Po wodowaniu stały się najpotężniejszymi francuskimi pancernikami. Już w trakcie ich budowy zauważono, że marynarki innych państw wprowadzają silniejsze działa artylerii średniej, jednak prace nad pierwszymi dwoma okrętami były zbyt zaawansowane, aby wprowadzać zmiany – dlatego dopiero w typie Liberté zastosowano cięższe działa.

Pancerniki typu République to potężne przeddrednoty o silnym uzbrojeniu i bardzo dobrym opancerzeniu, zdolne wytrzymać silny ostrzał i przewodzić linii bojowej.