📅 1 maja 1898 roku na zatoce manilskiej rozegrała się bitwa pomiędzy flotą amerykańską a hiszpańską — starcie, które zadecydowało o losie hiszpańskiego imperium kolonialnego na Filipinach i znacząco wpłynęło na wynik całej wojny. ⚓🔥
Choć siły obu stron były nierówne, przebieg bitwy sprawia, że doskonale nadaje się ona do rozegrania jako asymetryczny scenariusz, w którym strony mają odmienne cele, a dodatkową rolę odgrywa także artyleria nadbrzeżna. Dlatego postanowiliśmy uczcić rocznicę tego wydarzenia, rozgrywając bitwę w oparciu o zasady Bogowie Wojny: Togo oraz modele GM Boardgames. Czy hiszpański Dawid stawi czoła amerykańskiemu Goliatowi? 🚢⚔️
⚓ Eskadra amerykańska 🇺🇸
Dowódca: Komodor George Dewey
USS Olympia (okręt flagowy)
USS Baltimore
USS Raleigh (typ Cincinnati)
USS Boston (typ Atlanta)
USS Concord (typ Yorktown)
USS Petrel
⚓ Eskadra hiszpańska 🇪🇸
Dowódca: Kontradmirał Patricio Montojo
Reina Cristina (typ Alfonso XII) (okręt flagowy)
Castilla (typ Castilla)
Isla de Luzon
Isla de Cuba (typ Isla de Luzon)
Don Juan de Austria (typ Infanta Isabel)
Don Antonio De Ulloa (typ Infanta Isabel)
Marques del Duero (typ Fernando el Catolico)
Kutry torpedowe (jedna podstawka)
Wsparcie:
Fort Cavite (stare armaty)
Bateria Sangley Point
Montojo przyjął flotę amerykańską statycznie, ustawiając swoje siły w zatoce Canacao i licząc na pomoc okolicznych fortów. Niestety, działa Manili nie miały odpowiedniego zasięgu i nie wzięły udziału w walce. Dodatkowo część hiszpańskich okrętów była unieruchomiona z powodu remontów lub usterek maszyn.
Komodor Dewey musiał zdecydować, czy zaryzykować szybkie starcie. Ostatecznie, postanowił wpłynąć do zatoki i rano 1 maja 1898 roku rozpoczął bitwę.
Historycznie starcie zakończyło się po kilku godzinach. Doszło nawet do przerwy w walce spowodowanej błędnym meldunkiem o problemach z amunicją — załogi wykorzystały ją, aby… zjeść śniadanie! Po wznowieniu walk Amerykanie całkowicie rozgromili hiszpańską eskadrę — wszystkie jej okręty zostały zatopione lub osiadły na płytkich wodach. Było to pierwsze wielkie zwycięstwo USA w tej wojnie, które przesądziło o losie Filipin i zakończyło panowanie Hiszpanii w tym regionie. 🇺🇸🏆
Czy nasi gracze powtórzą ten historyczny wynik? Czy Amerykanie znów rozbiją hiszpańskie siły, czy może nastąpi cud na wodach zatoki manilskiej i Hiszpania zdoła się obronić?
📖 Zapraszamy do lektury raportu bitewnego!
Historyczna mapa bitwy pod Manilą (źródło: Wikipedia).Nasi admirałowie gotowi do bitwy.Widok na obszar bitwy od strony hiszpańskiej, po prawej widoczny fort Cavite.Widok na obszar bitwy od strony hiszpańskiej, po prawej widoczny fort Cavite.W pierwszej turze pojawiają się pierwsze amerykańskie okręty, flagowa USS Olympia i USS Petrel.W pierwszej turze pojawiają się pierwsze amerykańskie okręty, flagowa USS Olympia i USS Petrel.Eskadra hiszpańska, na przedzie dwie jednostki typu Isla de Luzon, za nimi dwie typu Infanta Isabel (zmodyfikowany typ Velasco), Marques del Duero, Castilla (unieruchomiona) i Reina Cristina.Fort Cavite.Eskadra hiszpańska, na przedzie dwie jednostki typu Isla de Luzon, za nimi dwie typu Infanta Isabel (zmodyfikowany typ Velasco), Marques del Duero, Castilla (unieruchomiona) i Reina Cristina.Warto zwrócić uwagę, że stojące w środku Don Antonio de Ulloa (żółta karteczka) i Castilla były unieruchomione, zostały ustawione tak, aby mogły wykorzystać salwę burtową swojej artylerii.USS Olympia i USS Petrel rozpoczynają bitwę.USS Olympia i USS Petrel rozpoczynają bitwę.USS Olympia i USS Petrel rozpoczynają bitwę.Widok na cały obszar bitwy na koniec 1 tury. Widać wyraźnie, że eskadra amerykańska kieruje się bardziej na południe, żeby jak najbardziej ominąć zasięg ognia baterii Sangley Point.Druga tura.Na obszarze bitwy pojawiły się USS Concord (po prawej) i USS Boston.Widok na fort Cavite. Czy odegra rolę w tej bitwie?Prowadzące hiszpański szyk okręty typu Isla de Luzon. Gracz hiszpański na początku trzymał je również na kotwicy, następnie nakazał wolno płynąć do przodu, aby pozostać jak najbliżej fortu Cavite.Eskadra hiszpańska.Bateria Sangley Point. Czy jej działa pomogą Hiszpanom?Trzciecia tura.Na obszarze bitwy pojawiły się pozostałe amerykańskie okręty – eskadra US Navy była już w komplecie i wyraźnie kierowała się na południe, bliżej fortu Cavite, ale dalej od baterii Sangley Point.Na pierwszym planie USS Raleigh, nieco bardziej na środku USS Baltimore.Flagowy okręt hiszpańskiej eskadry – Reina Cristina.Unieruchomione Castilla i Don Antonio de Ulloa, pomiędzy nimi niewielki Marques del Duero.Fort Cavite.Sytuacja ogólna na koniec 3 tury. Hiszpanie wyraźnie wyczekują co zrobią Amerykanie, Amerykanie kierują się bardziej na południe.Czwarta tura.Spora różnica w prędkości między amerykańskimi jednostkami i niewielkie odległości spowodowały groźną sytuację w amerykańskiej eskadrze. Czy dojdzie do taranowania?Szczęśliwie USS Petrel minął USS Baltimore dosłownie o włos.USS Olympia wysunęła się mocno do przodu, tak jakby komodor Dewey (w tej roli Krystian i Łukasz) chciał nią samą rozstrzygnąć całą bitwę. Zważywszy na jej potencjał nie było to wcale takie niemożliwe…Pierwsza wymiana ognia między Don Juan de Austria, a USS Olympia. Początkowo niecelna, ale wkrótce pojawią się trafienia…Pierwsza wymiana ognia między Don Juan de Austria, a USS Olympia. Początkowo niecelna, ale wkrótce pojawią się trafienia…Szósta tura (pominęliśmy fotografie w piątej turze)Eskadra amerykańska w pełnej krasie. Na pierwszym planie USS Olympia i USS Baltimore – najsilniejsze jednostki eskadry. Po prawej USS Concord. Dalej Petrel, Boston i Raleigh.Kolejna wymiana ognia USS Olympia, tym razem z krążownikami typu Isla de Luzon. Templatka służy do sprawdzania strefy ostrzału.Pod ogniem USS Olympia.Widok ogólny na koniec szóstej tury. Prowadząca eskadrę amerykańską USS Olympia wzięła na siebie początkowy ciężar walki. W pobliżu jest jednak USS Baltimore, który też rozpoczął już ostrzał. Boston i Raleigh wyraźnie kierują się bardziej ku środkowi obszaru bitwy. Eskadra hiszpańska podzieliła się na trzy części, dwie jednostki Isla de Luzon i Don Juan de Austria poruszają się powoli na południe, w pobliżu fortu Cavite. Unieruchomione Castilla, Don Antonio De Ulloa, a także Marques del Duero zostały na środku, zaś Reina Cristina skierowała się na północ w pobliże baterii Sangley Point.Siódma tura.USS Boston, który wysunął się do przodu zaczął otrzymywać trafienia od Reiny Cristiny, choć także odpowiadał jej ogniem. Na pokładzie wybuchły pierwsze pożary.Reina Cristina w walce z USS Boston.USS Baltimore otworzył ogień ze swoich dziobowych armat kalibru 203 mm (8 cali) w kierunku prowadzącego hiszpański szyk okrętu typu Isla de Luzon.Celny strzał trafił w komory amunicyjne, posyłając hiszpańską jednostkę na dno.Okręt ten był już wcześniej uszkodzony ogniem USS Olympia. Teraz amerykański krążownik przeniósł ogień na inne cele.Ale również sama Olympia była ostrzeliwana przez hiszpańskie okręty. Jedno z trafień dotarło do komór amunicyjnych rezultatem była mała eksplozja i pożar (widać były to komory dla armat lekkich – małego kalibru). Przez moment jednak, zanim padł wynik rzutu, wszyscy czekali w niesamowitym napięciu, czy flagowy okręt amerykański nie wyleci w powietrze…Don Juan de Austria pod ogniem USS Olympia.Ósma tura.Początek tej tury był niezwykle dramatyczny. W poprzedniej turze na obszarze bitwy pojawiły się hiszpańskie kutry torpedowe (pinasy). Olympia była usytuowana do nich dziobem i nie mogła za bardzo ich ostrzelać, podobnie Baltimore. Na początku ósmej tury kutry podpłynęły pod Olympię i… trafiły ją torpedą. Eksplozja nie była zbyt wielka, ale uszkodziła ster (Olympia musiała skręcać w lewo) oraz sprawiła, że do kadłuba amerykańskiej jednostki flagowej zaczęła wlewać się woda. Ostatecznie te groźne zalania udało się zatkać.Hiszpańskie kutry (tutaj niestety musieliśmy użyć zastępczych modeli), a także dwie jednostki typu Isla de Luzon i Infanta Isabel.Wraz z uszkodzeniem USS Olympia, główny ciężar walk po stronie amerykańskiej, po południowej stronie obszaru bitwy, przejął USS Baltimore.Tymczasem w centrum amerykańskiego szyku USS Boston zmagał się z coraz większymi uszkodzeniami od ognia Reiny Cristiny, a także dwóch unieruchomionych, hiszpańskich krążowników. Na pokładzie szalały coraz większe pożary… USS Petrel i Raleigh (na drugim planie) szły jednak na pomoc.Marques del Duero wykonał bohaterską i samobójczą wręcz „szarżę” na amerykańskie okręty, ogień USS Petrel, USS Raleigh i USS Baltimore posłał go na dno… Bohaterski, stary okręt.Sytuacja pod koniec 8 tury, jeszcze przed zatopieniem Marques del Duero. Choć Olympia była mocno uszkodzona, to dalej ostrzeliwała Hiszpanów swoimi sprawnymi działami, a do walki włączył się USS Baltimore. Ogień fortu Cavite okazał się mało skuteczny – stare armaty nie mogły wiele zdziałać. Natomiast krytyczna była sytuacja USS Boston, który był mocno ostrzeliwany. Jednakże Reina Cristina też została mocno uszkodzona, zarówno przez Bostona, jak i USS Raleigh. Wynik bitwy wydawał się być przesądzony.Dziewiąta tura.Płonący i uszkodzony USS Boston poszedł na dno.Bitwa trwała jeszcze dwie tury 9 i 10. USS Olympia wraz z Baltimore dokończyły swoim ostrzałem drugą jednostkę typu Isla de Luzon i Don Juan de Austria. Następnie USS Baltimore, wraz z USS Raleigh, USS Petrel i USS Condord zatopiły dwa unieruchomione hiszpańskie okręty – było łatwo je trafić. Na dno poszła też Reina Cristina, poważnie poturbowana przez USS Boston i zatopiona salwami USS Raleigh. Na obszarze bitwy nie zostały już żadne hiszpańskie okręty, tylko ich wraki…Amerykanie stracili USS Boston, zaś USS Olympia była mocno uszkodzona. Hiszpanie stracili wszystkie swoje jednostki.
Bitwa dobiegła końca — zakończyła się zwycięstwem Amerykanów, choć było ono nieco mniejsze niż historycznie 🇺🇸⚓. Dzielni Hiszpanie bronili się bardzo dobrze 🇪🇸🛡️.
Fort Cavite i bateria Sangley Point nie odegrały większej roli — amerykańskie jednostki albo znajdowały się za daleko (świetna taktyka), albo ogień fortów był zbyt słaby i niecelny 🏰🔫. Kluczowymi momentami były trafienie komór amunicyjnych USS Olympia, a następnie trafienie torpedą 🚢💥. Mimo to, nawet gdyby krążownik zatonął, reszta eskadry była wystarczająco silna, aby odnieść zwycięstwo ⚔️.
Najważniejsze jednak, że bitwa sprawiła nam ogromną frajdę! 😄🎲
📢 Wielkie podziękowania dla Łukasza, Krystiana i Mikołaja za świetną rozgrywkę oraz dla sklepu Bolter.pl za gościnę i miejsce do gry 🫱⚓🫲.
W przyszłości planujemy rozegranie drugiej wersji tej bitwy, w której: ➡️ Amerykanie będą stroną broniącą się (z posiłkami) 🇺🇸🛡️ ➡️ Atakować będzie eskadra admirała Camary (Pelayo, Emperador Carlos V, Rapido itd.) 🇪🇸⚓
Na pewno przygotujemy wtedy kolejny raport z bitwy! 📝🎮
Do gry użyliśmy oczywiście zasad Bogowie Wojny: Togo.
Zapraszamy do obejrzenia też videorelacji – filmu, który pokazuje przebieg bitwy (zwłaszcza późniejsze tury, nieco mniej szczegółowo opisane w raporcie).
